Tuesday, July 29, 2008

BANGKUA-NUAM SUAHNA. [ xi ].

KOPSAMLAITE AADING, MUHKHOLHNA.

Hih thulu tawh kisai kigelh khempeuh hoihkhin siksek hi. Bang hang hiam cihleh kuamah in deihtel theihna kineilo hi. Ahoih khempeuh kizang thei kim lo hi. Pasal zangkhai khempeuh in zi zon kul hamtang hi. Pasal zizon hunta aa numei lamnaihlote kipatau simsim hi. Nu leh Pate in ih tate zi neihkaal ngaklah mahmah uh hi. Zi hong lunggulh valval ciangin pasal takpi mah hinteh ci-in kisim nuam khinkhian hi. Nu leh Pate in a tate aadingin kua hoihpen cihbek hilo-in ih Mo dingin kua hoih ding hiam? Kua hileh Teek honzopen ding hiam? A Nu a Pate bangcinamte hiam? Gutanam hiam? Migensiat haatte hiam? Thadah zulhtat namte hiam? ci-in khuadakin sim zonzon uh hi.

Ahih hangin tuhun pen khang kidangta a, Nu leh Pa zonsak amang mi tawm mahmah hi. Nu leh Pate in zong theihsiam kul lel hi. Ka innlak puute khat ciamnuih gen thei hi. " Ih tate tangval pianpian ta, kikhaamhun hinawnlo, amau deih peuhpeuh, atwmpen khuam tang-8 zawlpi tang-4 koih khol, a kisap leh buukno khat lampak theih ding," ci ngei hi. Omkhop sangin tuam om ding oltuak zaw mah hi. Gitneihloh aa zihoih mohoih neite pen leitungah letsong manphapen ngah ahi hi.

Pawlpi vehin kazin hi. Khua khat-ah hunzat kaman ciangin, " Satan, Dawimangpa tawh kipelh nang, thunget kisam, pulaknop a om hiam?" kacih ciangin nupi khat hong dingto a, " Siapa ko, satan lah mukha ngei kong, dawimangpa lah mungei kei ung, tulaitak ka Mo uh kihta pen ung," ci ngiau hi. " Amah bilbel thunget haat mahmah, biakinn pelh ngeilo, dawimang pan hilh leh hoh a tangtangkhat omzaw keitam, katate kikhen thaang, dah mahmah ing," cin gen a, mipi nui ziahziah hi. Mo pen deihbang teeltheih hileh ki-ut tek mahmah hi.

Zi zondan.

Ei Zomi ih Pu ih Pate in bangkua-nuam pen Mo tungah kinga hi, ci-in nasiapi takin um uh hi. Zong, maantakpi mah hi. Innkuan kilungtuak ki-it mahmah kimlai Mo hong luttak ciangin eekdenkek bang tammahmah hi. Tua ahih ciangin pasal zizongte in kuhkal takin zong uh hi. Kikhenna zong taanglai-in tawmzaw takpi hi. Numeite kidawm mahmah uh hi. Nungaakte in pasal zonglo-a, innah na ngaak ahih ciangin Nungaak kici ahi hi. Pasal a pai khempeuh lungkimsak ding thupi hi. Ngailopi mahin a ngai kineih uh hi. Kamsiam kamzol tawh leengla na do uh hi. Thusiamte kiangah tangval khempeuh baangkim uh hi. Tua bang ahihlohin ama lamette zong kihillo thei hi. Nungaak kipancilte nuihsiam kisin uh hi. Kamsiam kisin uh hi. Kiniamkhiat mahmah uh hi. Pasal zahtak thei ahih kilangsak hi.

Taanglai pasalte in a ngaihte thu a simthamin kankan hi. A innkuunah ngaisim hi. A Nu a Pa a hopih zia, sanggamte tawh a kizop zia, awsuah kampau khempeuh ngaisim uh hi. Lonawlah pangsim a, lokhawh thanuam hiam, thadah zulhzau nam hiam, cih dongin sittel dikdek uh hi. Ka Nu leh ka Pa kasanggamte nong itsak diam? Thusia lasia a om zongin thuakzo ning naci hiam? Tuangdung innkadawn kuama zaklohna-ah tu khinkhianin a lungsim uh kikalkal uh hi. Thukimna ngahtak nailopi aa khialhkhak ding laina-in tongkhat kihalin tu uh hi. Tuhun zizongten itna thu gen nailo-in sawkpah uh hi. Numeite in hunhoih la-in a deih teng ngenpah uh hi. " Nacih bangbang " cihtawh gaaisa-in kipii hi. Lau hetlo-in pasal bangkuasung lut pah hi. A Nu a Pate in amau zakkhopin," i deihloh pen sin ding ih ve maw," ci-in tauu hianghiang uh hi.

Nu leh Pa dong leeng a masa sanggamlam hong deihsak ding uh hi. Ni-nungzui kideihsak pen hi. A hoihna tampi om hiding hi. Innkuan sung kithuahpihsa ahihmanin kitelkhialna tawm a, kithuakzo zawdeuh zong hikha ding hi. Khangluite thuciin a tamzaw pen a khangkhang aa kiphulkha thu sihsan uh-a, a maan tamzaw hi.

Pastorpa dong leng upna kibatpihte hoih hongci ding hi. Biakna hangaa kikhen leitungah tawmlo hi. Muslim leh Christian, Protestant leh Roman Chatholic, Budhist leh Christian hite pen upna khauhsim tuak ahihleh bel, omkhawm theilo hi. Tuhun ciangin Liberal Christian leh Fundamental Christian zong keelpi khumkham nekha bangin kiphiitsan thei hi.

Politic leh minam lungsim pua upa khatpeuh dong leng, eimi, ih khuapih mah cingaungau ding uh hi. Minam tawh kisai nuntak-khuasak zialehtong sisan sung aa om nate kilamdang natammahmah mawk hi. Kawl leh Zo kiteengte Kawl in thuak haksa samahmah hi. Zo numei ten niik leh pasalpuan baankhop phamawhsa lo hi. Khedap lukhunglam aa koih phamawhsa lo uh hi. Ahih hangin a pasalmit dong mahmah ding hi. Kibatlohna hanga diipngeek sukha tam mahmah ding hi. Nupa khat pen a pasal Saizang pau hi. A zi Sihzang pau hi. Minamdang aa gentak hilo hi. A pasal in kahlei khungin inn-uumna singzaa zutzut hi. Kahlei hoi-in kia dektak hi. " Tasiasia pha ngawl het," acihleh, a pauciingsa-in kitotlawh uh hi. A zi pau zamun ahih ciangin a zui zong hikha ding hi. A zi in, a ciing a simmawh danin ngaihsunkha ahi hi. Minamkhat sungah zong kibangzo taklo hi. Khua leh tui sungaa Ni-nungzui acih zong ahoihpen hihtuak veve mawk hi.

Minam kibang henla khuakhat sungaa teeng hihen la, biakna kibang hihen la, ni-nungzui hileh deihhuai pen hi. Ahi zongin tua diudeu haksa mahmahin ka-um hi. Tua pen Suunmang kici hi. Pawlkhat in Kim Gin lungsim a ci zong om hi. Lusei ten Duhthusam ci uh hi. hithei hileh hoih napi piangkim lo hi.

Mihaute leh Galkap officer ten adeihdeih teng thei hi. Hollywood Film Star minthangte in a zi ding uh pikhautehin teng uh hi. Tua zah ahih hangin zikha tawh kitulzo tawm mahmah hi. Ei deihlian bang ngahmah leengzong nupate kilungtuak kimlolai ding uh hi.

Tua ahih ciangin:
* Pasian tungah aap in.
* Pasian aapkhin a nangah khat pentawh lungkim in.
* Pasian hong piak hi cihtawh mansak kenla pantah in. Temseekpa in a seekkhit ciangin a zang
pa in taathiam ding pen ama-nasep ahi hi.
* Pasian tate danin itna tawh hilh in. Tawnna, langmuhna omlo thuhilhna zang in. Sangnaupang
mah bangin innsung ngeina, nangimna masuan khempeuh hilhhilh in. Pasian hong piak pen
mah ahoihpen hiding hi. Adang lunghiang nawnse dah in.

Ih ngah peuhpeuh puahsiam ding kisam bek hi. A behmin tawh ahoihlohna, a zawnna ko kei in. nazuun dingaa Pasian hong piak ahi hi.

Thang Siangh. zogampalpi@yahoo.com

No comments: