Friday, September 19, 2008

PASAL TAKTAK, PASAL PIL.

PASAL TAKTAK, PASAL PIL.

US pen leitungah taanglai Rome kumpi mah bang hi a, aneihloh khatbeek omlo hi. Leitung mihingte kidemna ahi, pilnalam kidemna, thahaatna-lam kidemna tuamtuam a khel nono, a lamdang no no, nei uh hi. California , Las Vegas acihna khua ah nakhempeuh phial kim hi. Leitung mihing etding lahtheih khempeuh lak uh hi.

Kimawlna tualpi lian mahmah om hi.Building lianpipi sungah a dei tuamtuam om a, amuhnop namkim kilahna omkawikawi hi. Kimawlna namkim a khawk akahwkin kinei hi. Pawi en dingin mitultul tampite paiziahziah tawntung hi. Pasal thahaat kidemna zong nei uh hi. Boxing kitupna munah, pong 240 ciang agik pasal baangaap kihualvalval kitupna zong om hi. Khatpan a lawmpa tumpai hi. A khut laamto-in, " ken zo ing" a cidanin mipilam nga veva hi. Pahtawina a kawngah kiteengsak hi.

Tua khit ciangin pong 600 apha pasal pi-6 pan pisagih kiim ngebtang Apes zawngkuh lampai bangin kaak laanglaangin hong pusuak leuleu hi. Tuate pen trailor motor golmahmah kaisak uh hi. Pi-12 a saaang khaukhungin Piipaa bungpite tamlawnzo kidem uh hi. Suangtum beemkim diameter pi2.5' apha sagih domin tausaang tungah ngasak hi. Tua khempeuh a banbanin hihzo lel uh hi.

Singlam tawh kisai Company te in singtan kidemna, singphuk kidemna, singluang hualhaat kidemna, tuitungaa singluang kikhungte tungah ataisiam kidemna tuamtuam nei uh hi. Hibang kidemnate pen valkhong lo hi. Nuntak kivakna naseplam phattuamna tampi piangsak hi. Cidamna lehthatang haatna khangsak semsem hi.

Tua khit ciangin vandaak zezua a, a tunglam bekbek en mipite kamu uh hi. Tua mite in inndawl varada maiaa numeite en uh ahi hi. Apumtangin seel kikeuhlo-in om uh hi. Ahoihna teng kimu ahihmanin tua munuamin mihing miksihon bangin kiphul naunau uh hi. Mihing paktatte leh a kicianlote in tua bang munah sum neihzahzah zang thei uh hi.

Tua khit ciangin Platform munkhatah pasal zangsau kidemna ci uh hi. A ente pen numei kum-40 nuaisiah tampen hi. Pasal thahoih mahmah giat hong pusuak hi. Kigual dimdiamin amau ngeina bangin hong laam uh hi. A lukhu aa kipan a tungaa puansilh khempeuh abanbanin a laamkhawmin khatkhit khat suahkhia-in paikhia uh hi. A pumgak sungnung leh sungten bektawh hong om ciangin, pawi-en numeite lawplua kisa-in khutbeengin awngin kihot dapdap uh hi. Tuamunah pasal pawi-en tamlua lo hi.

A pumgak leh a sungten hong suahkhia petmah hi. Gol lah gol si, sau lah sau si, a pheipaang saatin kipeidaudau hi. Tua laitak numei pawlkhat gonggaw-in zawngkhia uh hi. Laamtawpin tawlpikhat a pumtangin ding uh hi. Tua laitakin numeite in sumlot ziahziah uh hi. A tawpna ah numei khat dingin platform tungah kahto a, adeih penpen a kawngah kawi-in screen nunglamah ciahpih hi. Pasal taktak kidemna ahi hi.

Tua kidemna sungah a neupen letmat-8 sau hi. A saupen letmat 10 pha hi. Hih mite sungah ei Asia minamte kihelzo ngeilo kha ding hi. Ahih hangin tua mipa pen leitungah amin kiza ngei khalo hi. Nobel Prize piakdingin ki nominate ngei lo hi. Leitung pasal minthang taktakte kua bangte hiding uh hiam?

Leitung minthanna tuamtuam tampi om hi. Gaalhang aa minthang om hi. Thatang haat a minthang om hi. Science tawh kisai mipil minthang om hi. Political siam ahi gam leh minam aading a kikhamngam Patriotic om hi. Pumpi tung siamna tuamtuam ahi cidamnalamah minthang om hi. Eite in bang minthanna ih teel ding hiam? Pasal taktak bangci suah thei ding ihi hiam?

Pasian piak pasal power.
Pasian in mihing a bawl ciangin Pasal bawl masa hi. Ama-lim suunin bawl hi. Pasal neih van khempeuh Pasian in nei hiam, cih thudotna pen thuklua ahih ciangin ih kikum kei ding hi. Numei pen pasal nakguh panin bawl hi. A vante pasal tawh kibanglo hi. Pasal bangin Pasianlim suun khinlo hileh kilawm hi. Pasian in pasal sangin a niamzaw ah koih hi. Pasal zahin power pialo hi.

Pasal pen a bawlsa nakhempeuh uk dingin sawl hi. Biakna siampiza pia hi. Sisan tawh mawhsutna naseem sak hi. Numei lutang ci-in minguan hi. Israelte in mi a sim ciangin pasal bek sim uh hi. Numei leh naupang kinusia tawntung hi. Nungzuipite hunin zong mipi kaikhopnamunah miphazah a gen ciangin pasal bekta kigen den hi. Topa in pasalte hong piak power pen saang mahmah hi. Tua power kizatsiam leh pasal taktak kisuakzo bek ahi hi.

" Tapasal haute pen thal-um dimin thaltang pua mipa tawh kibang a, a gaalte kongvangah dakngam ding uh hi." ci-in pasal thupizia laisiangtho sungah kamsangte dongin gen uh hi.

Zomi, ih Pu ih Pate zong pasal thupiseh minam ihi hi. " Kanu tapa hi ing," kici ngeilo hi. Haksa thukhat peuh a om ciangin, " Kapa tapa hi ing," ci-in pasal hihna tawh tha kila hi. Nuntakna nei khempeuh apa kithupiseh zaw hamtang hi.

Zomite pahtak pasalte.
Taanglai-in saman theite,thautawi theite pasal taktakin kimu hi. Gaal-ai zo, tong zo, sialkopgo zote pasal taktakin kimu hi. Siikaang dolcial lamte pasal taktakin kimu hi. Phungsung leh bangkua vaanzote pasal taktak kici hi.

Ei Zomi ngeina tawh a khangkhia pasal taktakte in, ama pianna beh leh phung thupisak hi. Sanggam huaisiam uh hi. Thu leh la tuamtuam a om ciangin ama silehsa tawh kinaina zui-in dinmun la a, sanggamte aadingin kidalna lum bang ahi hi. Kulhpi bang ahi hi.

Numei tungah thuneihna
Zomite lakah zilelte kineumuh mahmah hi. Mawnlel ci se se uh hi. Ama pianna Nu leh Pa hihgawgaw a, a Sunghte neel hianghianmg aa hopih om hi. A pianpih sanggamte ngotliapliap aa ho a, a zi ciangin sia leh pha khenlo dongin tuisiksaat a bang pawlkhat om hi. Nu leh Pa thusimlo a, zite ekteh dek a kihta om hi.

Tua bang mite pen Mawnlel taktak ahi hi. Zi a beel pasalte zong kineumuh mahmah a, Mawnbeel mah natang sak uh hi. Zomite in numei suan leh khak zui-in khang sim lo uh ahih ciangin Mawnlel te pen hunkhat ciangin sanggamsel bangin hawmkai thei hi. Numei pen a kilawmzah sangaa pibawlna in pasalte vaangkiamna ahi hi.

Numei cih bangbang cihmai lel lawmlawm pen mawnlel simtak mahmah khong ding hi.

A pualam tawh kizopna-ah
Thumaanna kisam hi. " Honesty is the best policy," kici mikaangte paunak pen mang ngeilo ding hi. Khat saangaa tamzaw mihing omna khempeuh ah thumaanna leh cihtakna kisam hi.
# Ciampeello mihing pen pasal muanhuai hihna namkhat ahi hi.
# Nupa kikaal paubanglo ding hi. Tua in pasal taktakte piazia ahi hi.
# Guallelhhun lungkiathun leh daupaihun a lungsim kilamdang tuanlote pen
pasal picing pasal lungtangpha ahi hi.
# Bangbang biakna ahizongin a pomlaitak biakna tungah cihtak pasal pen
pasal lungtangpha ahi hi.
# Gam leh minam puapaih ngeilote pasal taktak ahi hi.

Thumaanna pen thatang haatna leh leitung minthanna khempeuh sangin manpha zaw hi.Kasangnaupang lai-in sangsia-4 kanei uh hi. Sia pawlkhatte pen amau uthunin hong pai dildial uh hi. A hunmaanin tung ngeilo hi.

Sia khat pen, amahun a tunlian leh, kongkhak sunglam a khe tawh hong siikto lian hi. Amah pen samphiahsa-in hongpai ngeilo hi. A puan kilhkhial ngeilo hi. A puanngawng bawllohin om ngeilo hi.

A inn a lote siangtho hi. Huan sungah mehteh mehgah ahunhunin kingah hi. A tuikuang niin ngeilo hi. Thumaanna hangin mikhempeuh in zahtak hi. Degree sangpen sangin ama thumaanna in tawisang zaw hi.

Zii itna bangcizat ding.
Tuteng " Zii nei leeng" cih thulu hong laang mahmah hi. Numei a tamzaw pen a puakkhamlo bomtang ahi hi. Tua bomtang zangno a cing dingpen a pasal ahi hi. Zii it ding, ngai ding cihpen genphapha zong kisam kasa kei hi. Tua itna bangci zat ding cih thupizaw kasa hi.

Itna zangkhial kitamzaw a, bangkuasung phungsung kitamkham tam hi. Sanggam uu leh nau Nu leh Pa nungheilo pasal tam hi. Cihmawh hun ciang bekin sanggam omlam, nu leh pa omlam kiphawk thei hi. Cihmawh hun ciangin numeilam bek kicing lo hi. Sanggam dintuakna munah numeilamte hong kiguangngam tuanlo hi. Luangpham hun leh leiba thangba tungtaangah sunghlamte hong phunkhia ngam lo ding hi. Ei luang hong pham dingte mah ih khing ih sa, a nepente hizaw leh nakhempeuh hoihpai pah deudeu hi.

Tuuhon lakaa ngianupa bangin pianpih sanggamte suanghik lawn bangin kikhenkek thei hi. Tate theihloh kaalin Nu leh Pate lukham tekhdikdekin kap thei uh hi. Zuntui ektui siak a, khitui naptuitawh a keem nu leh pa donlo-in khatvei beek zunleh ek siakkhalo a sunghte akhum a al neektaangin a piak ngam mawk uh ciangin bangzah diipngeek na ding hiam?

Numeilam sanggam kicingpiante amau nuphal leh a sunghno tengtawh gualnuamin khua phawklo thei hi. A sawtlo-in a teeklamte hong beibei hi. Khanglaite zi leh pasal hong nei-in amau masuan ciat uah hong mangthang uh hi. Teek semsem a, hong kem hong vaan ding hong tawm semsem hi.Pasallamte tawh kizomna tawm a, kimeltheihna ki-itna ki-aangvana omlo hi. Ama sanggamte neuseh ahihmanin a tate in zong a pa sanggamlam thusimlo hi. A pa mahmah tuamval lel hi. Anu a pate tung abawlmah bangin a tate in ama tungah bawl hi. Ih zi ih tate pen sanggam itna khauhtak hilh huai hi.

Itna thakiam sak lo a, zi gilo kam hubipzote pen pasal pil, pasal picing ahi hi. Nu leh pa sanggamte itna kiamlo a, zi-iitna khotak neite pen pasal picing ahi hi. Zii leh innkuansung kigualnuam sak zote pen pasal pil ahi hi. Sia leh pha khenlo a, " Zi cih bangbang " man sawm mawkte pen thal-um sungaa thaltang omlo, galsim dingaa kuankhia pasalhai tawh kibang hi.


Kamkaihkhau khahsuah ken.
Numei gilo khat uk sangin gambup ukbaih thei zaw hi. Numei khat leh khat kibanglo hi. Nuntakna masuan lungpatau theilo utut aa omnuam om hi. Zuaugen haat om hi. Amah kiphatphat bangmahlo om hi. Guta om hi. Pasal lo-a bangmah phulzolo, seemtheilo. pasal sailala om ding hi. Mi gensia aa nitum om ding hi. Uisan, thadah puansilh niiktenhoih bek tawh lungkim om ding hi. Pasal laingam om ding hi. Anhuan theilo kuangsawp theilo om ding hi. Pasal khatguak tawh lungkimlo zualzang om ding hi. Sumkhol theilo a maneek tawntung om din g hi. Thu-im theilo a theih khempeuh a lawnkhiamang pahpah om ding hi. A pasal bek ngai a teekte huatsah om ding hi.

Hibang siahuai khempeuh lencipzo a, tuate munah itna a guangzo, numei migi a suaksakzo pasalte pen leitungah pasal thahaat pen leh pasal pil, pasal cingtak pen ahi hi.

Pasalte in numei ngaihsutna khempeuh theihpih ding hi. Itna bulphuhin encik ding hi. Pukna lampi khempeuh khaktan ding hi. Masuan kalsuan zi a ding ngimna khempeuh nupakopin kitheisak ding uh hi. Thusim omlo ding hi.

Pasal sangaa thukhualzaw ahoih khungthei zaw numei zong om hi. Numei ngaihsutna hoih khempeuh lei-ah kiasak mawklo ding hi. Innkuan lamtohna ding ngimna khempeuh kikumkhawm ding hi. Kikhenkhapna a piangsak ngaihsutna khempeuh nilkhia ding hi. Itna bulphuhin nakhempeuh sem ding uh hi.

Zi pen saatding leh velhding hilo hi. Nakahnsungaa naneih vanmanpha pen ahi hi. Zuun ding leh puah ding ahi hi. Pianpih zawngkhalnate simmawh zawhthawh ding hilo hi. Dom ding leh panpih ding ahi hi. Sangnaupang pillo a saatsaat siate a haimah ahi hi. Zi te pen sangnaupang bangmahin pantahin hilh ding ahi hi. Khuttum leh ciang zang ngei kei in. Thuhoih hilh ding pelh ngei kei in. Na it mahmah khaipote nakhoih mah banginkhoi in. A tungaa om lungnote paihding kihta kei in.

Numei uksiamte mipil mithahaat ahi hi. Mawnlelin dai ngeilo ding hi.

Thang Siangh. zogampalpi@yahoo.com

No comments: