TUN THUAL KHANSUNG TAANGTHU. [ ii ].

TUN THUAL KHANSUNG A PHUAH LATE.

Nu leh Pa pahtawina la.
a. Thei bang sen in tun leh kazuan phelgua hon gotsa hing e..
b. Phelgua got kaan in kheng ing e khaimu nalaam zil ing e.

a. Katun lah tun gim nanam tei a, kazua lah zua gim nanam tei e.
b. Kei hong siam leh pupa siam aw koi ah gamgi suang naphut hiam aw.

a. Katun vang aa thang zawm aw e phamkuan zua vang thang zawm aw
b. Von hehnem luum bang non sunna kamin ciau gal kaai tah e.

a. Kazua vang zang nin awi ing e, nahnuai len muang tuam ing e.
b. Ka ciin vang lahmei aa kavak tuai gel tawh kum lai ing e.

a. Katun vang khaimun laam ing e, zua vang phai valo ing e.
b. Ngalliam pheiphung sangcih aw e, taang banzal kamkei aw e

a. Katun tum bang guaikuan ciing e lenpuan bang kathaksak e.
b. Kazua lobang tulkuan cing e, tangnah bang kasuangsawn e.

a. Katun nun ningtui hong thuan e, phaksap ah deih paal ci e.
b. Kazua pan zingvai hong kha e von aw lenzang aw ci e.

a. Kazua sangkap san ahiam gial ahiam aw e nikhat meel munuam ing e.
b. Katun ningsak khum ahiam khum lo ahiam, khing an bang ciamnuam ing e.

A zi khuai aa lunglenna la.
a. Na lawmlawm e na sang e kapatna na lawmlawm e
b. Kawitaan mabang a pan masa sinlai hiam bang haat sang e.

a. Kangaih aw e ngaihno aw e, phualva tuikheh no aw e
b. Phualva tuikheh tungmu vanlai um bang khuaikhial zo ing e.

a. Lenlai sinthu hil dih ni e, cik ciang ih hil nawn diam aw.
b. Vangkhua liagual zatam lai-ah lailung ta bel nang aw e.

a. Nga bang lenlai nakungtungah palva leeng bangkim aw aw e.
b. Laamtang lobang non tulpih dia ci bang non teel kei hing e.

a. Kakawi khuamual a suah bel aw kei bang ngalliam na hiam aw
b. Kamkei angkawi heisa hi e huanggulh in sum bang tuah aw.

a. Gamleeng guikhau kaman zaw diam litui kadawn zaw diam aw
b. Liituipha gam bang maang hen aw tuaiteng lam bang khenglaang e.

a. Tun aang nunkhum luaikik lobuang zu bang momnawn zel ing e.
b. Sakluang thei bang senkik lo buang kakhan gawl bang khek ing e.

a. Thuumthuum hal a tuahloh ding aw ih tongneem pam khong aw e
b. Meel aa muhloh thangnen huihkhi sokkhau bang kimanmawh e.

a. Zangsim sawl bang ih tuai lia nun, na kiangneem al bang tah tah e, zangni a suah dang aw e
b. Taanggual tongdam saanbansam vak , vangsel tuai lianu aw e.

a. Kawipham lailung aa ngil ing e, von Hau paitem bang kuang e
b. Nunkhum lo a ih von momno seisang a tang zo diam aw.

a. Thuum thuum loleng ciin leh katuai ngaihsial lo bang omleng e
b. Ngaihsial lobang ih om zong a, sinlai zangva bang a pil ten khua a ngai ciding aw e.

Minthanhun, midangte pahtawina angahlaitak aa kiphuak late
a. Koliang paksil in zem ing e tumtai paal katuangsak e.
b. Duangah zamzo kakai sak a, zatan banzal a bia e.

a. Tutawi pallawh ding lawm lo a, hautawi pallawh lawm hi e
b. Ningbeel gual za in tam hen aw zatan kholhnan lawm sang e.

a. Lungtup maciang kasot nin e, paallo sawl bang hul ing e.
b. Paallawh nungciang aa khia ing e, zalmang taang bang tel zawng e

a. Kawlciang minthang namten minlun seh aal nuai ah la ing e
b. Se-aal san singseng nuai aa e sumlu a. kalak hi e.

a. Hong lel ing e lel lah lah tang e lun aw anglum hong zawn aw.
b. Lun aw anglum hong zawn veh aw sen a non huai sa hing e.

Tun Thual laanlaitakin a Pa Ngam Cin bangkua-ah inntual meikhu kitawlnga ngeilo hi. Zu leh sa tawh kidiahin gamsamui nam tawntung hi. Khuang leh zam kitat khindai ngeilo hi. Ama innpi bangkua ah Tun Thual phuah la ahi, gaalla, sala, sanggam itna la, Nu leh Pa pahtawina la, la ngeihpente kisa hi. Tun Thual phuah late ngeih thei mahmah a, thubun mahmah hi.

Maizumnala. Dahla,
a. Zehzum gamthang bang khon ing e kazua gual tawh ciam ing e
b. Zuagual sinlai va en ing e, namcihtan pal bang nang tek a, eizong nangta ning ci e.

a. Zuakop a haang tazawm aw e ciinkop a haang tazaw e
b. Sinlai phuh bang kho taciat a kakap khuamual aa suang e.

a. Von pallawh di adeihman a zua in nungciang dal hie
b. Zuangaih siallum aa nei ing e kamkei a hang dal ing e.

a. Kakap a thang tazawm aw e kahul a thang tazawm e.
b. Kathan in singkhua nathawn aw kahul dam tui a diang e.

a. Lung aa katup tak a suahloh phung aw tui bang la ing e.
b. Ngalliam sumlu khainuam kisan kamkei a zehzum aw e

a. Momno pallawh lentu sungah sanglun khuai bang hang aw e.
b. Ngalliam tawithang siallum dawhsiam nang in khuai bang pal aw e

a. Teltui vangkhua tuanglam lai-ah kathah vabang tuang aw e
b. Zataan veelven maimit siipven kathah humtaang bang lang e.

a. Sang banzal aa kazua phamsa tu a thel bang tho aw e
b. Huai siam sang e phung leh kagual paksil bang hong tawi aw e

a. Taanggual phaksap dogam zangah sangluangtai ga bang siang e
b. A ni paai bang kazawng sak a lengkhuan paal kathuap sak e.

a. Singta gamzang mual kitawi a, taang in sangdeih mualsuang e.
b. Gual in dogam zang ci e kei in zuamin kalawhna hi e.

a. Do tunnun sang dawng a khaksa katong nem tawh hong ing e.
b. Zinkhawi sunni tawh a kimbel kakawlciang tawh kon ing e.

a. Lentu phualngo tuiluang zozam kalawh lenheisa bang e.
b. Naang bang hong heek vangkhuagual aw paal kalawh hong en veh aw

a. Lentu sungah zinkhawi sangmang pian dang e a meelhoih e
b. Tun in mlaam bang hong pak ding a kankong suahkaal ngaklaang e.

a. Sialtam sulah nong hei zo nam sang aw namin lun aw e
b. Khuankhi buan bang nanulzo nam tulkuan kaban zal aw e

a. Lantheu ci a sing ii gualgen heisa bang paal kik ing e
b. Banzal tumtai gimnam nawn e guallel zang huihkhin len e

a. Sangkap kanin sangsawn e piandang e a meel hoih e
b. Laam bang pak di paalzozam gel tun leh angkawi ngai ing e.

a. Kasak luanglah gual in nial e sangkap khangtem bang deih e.
b. Baansam sandeih angkawi hing e a vang zangni bang lun e.

a. Sang aw mawhlung kong paihlohna zua bansam sak masang e
b. Zu bang momlai natun angah nunkhum awisak zel ing e.

a. Sang aw natun nangaih leh lakmai ah kigual dial e
b. Laal aw nazua nangaihleh khuamual ah aalvan bawm e.

a. Zenzen aw e zangsa buai aw a kopin nau bang kap e.
b. Gual in tongtam palci e khavang kahuaisa hi e.

a. Zangkhen kawlciang ih tawi tek a, ei an sang phung khen aw e
b. Gual tawh tongdam ih lel tek a ei aa vaaizua pan dong e

a. Nahnuai ah ngaih khua vatuah ing e, sangcih kadeih teel ing tun aw e.
b. Khuamual ah hanzai vasa ing e, phungmin kadeih lo ing tun aw e

Pu Thawng Za Khup tungtang aa a phuah
a. Saitui saumang tawh tul ding a, tuai Khup hai bang ngak hi e.
b. Namcin va bang a pau zong a pupa siam huaisa hiveh e sunni laitan sa hi e

a. Von tawh tuahciam sangmin lun aw tunkhakia sang nazaw e
b. Phungnial luankhi hong nul ding a, sunni laitan nang aw e.

Amah leh amah kipahtawina la
a. A mual kitawi tulliim liap peuh sangsawl kaphah na hi e
b. Lentu sungaa hawkguam damtui sangluang kadiah na hi e.

a. Nahnuai laitual kong len zawhleh sangaw kameel hong cik aw
b. Gual tawh khuam bang kon kigual zong ngalliam meel haihkha na cia ..

a. Sang a suahna laal a suahna simlei kankong omdiam aw.
b. Zinsiam lakmai nahsing nuai ah sangmang a kankong hi e.

a. Pheiphung phel bang kakhaulai-in sang aw munmuang tana cia.
b. Taanggual maciang kasot loh a, khuamual lenmui heu aw e.

a. Omlai veeithang khuakiim ii lel paihsil bang ngil aw ci e
b. Phamsa banzal naci veh phung aw pakbang tawi veh aw.

a. Nah singnuai a taanglenzangsa a lentual kezo ci e.
b. Tun sung suahpih kanah dawnlai kalam sawl hul nailo e.

a. Katawi kawlciang gual in genven paalzaw anglai sia tazaw ing e.
b. Meelmak aa zaal ngilhna dingin kawlciang tun a cingta zaw e

a. Kataang tamgual nahsing nuai ah palgawl bang ka kiimsak e.
b. Ciin leh katuai zua pahtaangah khanggawl bang kakiimsak e.

A tapa Thang Siangh aphuah.
Tuai Thang pheiphung lenzangno aw Kaptui vangkhua lumsak e
b. Nazua lenlai maimit laikuai tangphung bang kal zo hang e

a. Ngaihteng maalzin bang a biasa koi-ah zingzin nahiam aw.
b. Kankong aa nau bang hong sangsa von Thang sial tazel ing e.

Japangaal hong tung hi. Ukpite taimangin bu uh hi. Mipi tangin Tun Thual in nakhempeuh vaan hi.
a. Zatam sinthu khaubang nok di namcih tong dawng kei hing e.
b. Dotna gamzang siallum nuai ah hanmin ken sial masaang e.

a. Kathah phaitual dong sak ing e tuizum ah zin bang khang e.
b. Vaizua pan tongdam hong dong e, kathahmin ken sial ing e.

a. Laal aw malgam lam zuan veh aw sang aw kakianglam zuan aw.
b. Laukha tui bang na ton nopleh khuamual ah tuah ciam veh aw.

a. Laithah keelsawn guia aa simsa gual aw non lel thei diam aw..
b. Ken kathah ma ciangsuan ing pupa khuamual zem ing e.

a. Lia laitak leh munmuang gualtong haithei bang huut zo tah e.
b. Ngalliam khuai bang kahanna aw kamkei kagial veel veh aw.

a. Namcin pal bang kanan lai-in maimit a kha khong aw e
b. Maimit aa khak gual kakhup diam phung teng kazua ngaih aw e.

a. Nalel mawh tongdam kalel lai kuatan non lel pih hiam aw.
b. Ih thamna batphu kalak lai phung siallum ngai naveng e.

a. Phung nong huaina liimbelh maang aw kawlciang gual tawh kim ing e.
b. Nungciang siallum aging zongin lun gel nasin thu hi e

a. Pupa khanggui zoplahna di laithah peel khialzo ing e
b. Zua lenpuan bang khuuplahna di batphu tui bang la ing e.

a. Ih khuamual a lailu kasuan nun a meng nam velveh aw.
b. A nun dawnglai sai bang kaban pal ahul kha ding hi e.

a. That napi man napi aw e thatloh manlo non cih aw e lal aw e
b. Thatlo manlo non cih aw e lal aw e sisa tangsial vadong aw e lal aw.

a. Ih khuamual a mawnglu neelkai taang in tu bang suan ing e
b. Taang in tu bang suan ni nuai ah sumlu beel bang kaveel e

Phungsungvai aa apano apaih.
a. Ih kikal ah iii hiam zua nem pam aa lum suang ahiam aw
b. Namtem hiamlai hong kikham zong zingdai bang nawk ding hing e.

a. Zua aw pak bang nontawi loh in phung tawh haizu zawng mawng e.
b. Von teng pak bang nontawwi lohin , kakotkawl, kakaotkawl leh kapahtaang aw, kasiangsung gial bang dai e.

Sanggam lungtuakpihpen ahi Kim Kai sahang in pet a, nasa mahmah hi. Amau zuneeknamun hileh saben gamsung kithuahna khempeuhah kilungtuak mahmah uh hi.
a. Lungzuan dangven sakamkei in ngaih leh ngaih loh meel thei e.
b. Ih phunglai-ah phung lunggin aw lai ah taang bangna sang e.

Nawlkhinna leh puapaihna thuak.
a. Ih khavang ki sunglo liang a, gual ii gen mah ding hi e.
b. Kaho lungtuak sing om muangzong nuhsawlpaih ciamzal ing e.

a. Sanggah nen bang non nilpatin phungmin thei bang lo ing e.
b. Khen ding hanlung naciam lim a tumtai tawh mual suak ing e.

a. Phungvang thal bang kasuang khem a, siallum a muang khial ing e.
b. Phung in taang bang khiakpan cileng zangva bang len kheng aw e

a. Inn bang hiang laizom ci ding a lawmlo phung ciding aw e.
b. Hong siam nuaizin tunnu mun a heikhelh tong dongnuam ing e.

a. Gam khuva bang nih a laizom phung kangaih aw nasang e.
b. Thulguah luan a samtui phul bang kaphung meel makzo ing e.

a. Kahawm sinthu ni bang taang zaw losul bang kikhel aw e.
b. Kaleel khelh sawl banmg kiliah lo, paksil bang kitawi aw e.

a. Sing vang kakhup nop laitak a, laiciin palk bang tawi ing e.
b. Tak aa naubang hong san aa leh lung a mawl ciding hing e.

a. Ciin tawh tuai tawh kaciamlai a, lunggin sing phung tang aw e.
b. A dit angah ningneek sul ah khuai bang hanglo bei aw e.

a. Taang in laizom kasel liang diam,gamphuigua zong phung nei e.
b. Gamphui gua zong phung nei e, gamtulta zong hiang zau e.

a. Kawi in phungzon tuakkhial tah e bansam aanglai aa ta e
b. Theisen katun hehniang e sangkap aa kasung khem e.

a. Tung khaimun bawh aal a zap bang phung aw nen bang hong zam aw.
b. Tongcil phel bang kakhauh zong a patpuan bang neem na ning e.

a. Taang in kalen peello ing e sangcih gi aa hial ing e,
b. Khangdamtui bang luan khenglo buang phungtawh vaangin la ing e.

a. Sunni tum ei gual aw e zua siang manawh ta ni e
b. Solsa suak e gual aw e, sangdeih manawh ta ni e

a. Phung aw pak bang nontawi nopleh khankim gual sing ding hing e.
b. Lawmlo kameel non mak nopleh sing bang kanau lai hi e.

a. Phung aw kameel non theihnop leh pianpih zuamin seel hing e.
b. Lawmlo kameel non mak nopleh phung thaamna zial gui hing e.

a. A lawmlo aa sing ii nuihciam zemlum bang kisung leeng e.
b. Taanggual phuancil dawl hiveng e phunggual kholhna dong hing e.

Gualhuaina la tuamtuam.
a. Mi a phungtawh a tusuan tawh gamlo hiang sing bang zau e.
b.Tun tawh zua tawh ka hin lai lia leh taang tawh sing khangual ka-englo e.

a. Tacite tawh kalentaang tawh kalentaang nuai taang kang e.
b. Zu phaksap aa kalenlai lia leh taang aw sing khangual ka englo e.

a. Lungsim sinthu kasutpih di, Ciin Thang Tuai Thang nakhan hai bang ngak ing e.
b. Lung aa hong ngil ciken aw ka tuai Lun aw ciin nangai nam kei nong ngai nam angkawi nangai tanam e.

a. Miim bang pianna gui in sut leng gua bang hinnan lawm sang e.
b. Phung leh gual in hong lel zongin mauki bang kivan leng e.

a. Ih phunglai ah a hawmsiam bel damdial a, zuih a pha e.
b. Khattang va bang ih pau hangin gualtung tuanna omlo e.

a. Phung in kamel hong ma tah a phungmin an bang tanglang e.
b. Phung in anglum nonzot lohin haizu zawnpih omlo e.

a. Sangsa vaihna mual kiliimsung gil bang giahna tui bang kaciim mawh hi e.
b. Muikhua ziing ven keubek ham ven tuanglam meel katheilo e.

a. Katun ding bei laiciin honem tun sang tongdam nem zaw e.
b. A kawi pham ciin sing in gen ven dit ang mah ah zaal ing e.

a. Khuankhi tawh von lai nong tan aw pianna katun ngaih aw e
b. Sangkap tawh phel bang nong phuak nam pianna kazua ngaih aw e.

a. Theisen puvon ban kasapna Thaangtuite nam tem hi ee.
b. Sinthu aa sing omta lo a, kazaila lel tam aw e

a. Thei bang sen a tah bang khelhna tuai teng siallum no aw e
b. Tulkuan dawn bang tuak ing e ciin kotkawl ah dak ing e.

A pute hiangkawm aphuah.
a. Theisen puvon ngalliam bel aw tusuan meel haihkhana cia.
b. Gual sang tongdam neem zaw ding a aduangmeel hoih ding aw e.

a. Zang phualva len mual hong kai ven phung aw nahuai siam veh aw.
b. Sinlai tui bang a ciimsa hi phungmeel hong kan ding hi e.

a. Suktui tan gual ahuai bangin namcih ih huai siam diam aw.
b. Namtem pha bang kitawilo leng sunni a kaai ngak leng e.

a. Kangaih kua tawh kateh diam aw ciau aa lum suangtawh teng e.
b. Lumsuang pakpa bang a mualh leh kangaih lungah ngil hivang e gual aw e.

a. Ngaih leh ngaihloh kakhenlo a ci bang kateng tuamlo e.
b. Tuanglam tung a kholhpih gual zong nuhsawl paih ciam zal ing e.

a. Kei pawh tongdam neem bel ing e katawi kawlciang zun ing e.
b. Tawi kawlciang leh ngaih katongdam koi a lenzang zaw diam aw.

A pa laitat theilo a khaakna.
a. Zua aw ziingvai kikha ni e laamtanglo khenta ni e
b. Tunsiang lam bang nazon nopleh pheiphung suan aa zang sak aw

a. Sawmsial sai bang ih ban zong a tun meel mulo ding aw e.
b. Zang huisai aa ih ciam zong a zua tong dawng lo ding aw e.

Thu leh la hizah paikhiatna khuak pen thuneu hetlo hi. Nakpil mahmah kasa hi. Phd sinkhat hileh bangzah in minthang ding hiam, bang ciang a tung zentam. Tun Thual pen zumlam, upadilam, politic lam leh gamleh minam itna lam pilna thukmahmah nei hi. Pu Khoi Suan pen leitung kivaaknalam, sumzonna lokhawhnalam pilna nei hi. Ki-ello-in zangsiam le uh a tu atate khangto mahmah ding uh hi.

Naikhatsung genkhopthu pen la dawngkhat tawh kicing thei hi. Khanglui mite in, La-el kikapna, sanggam itna, nungak tanval kingaihna zawlla tuamtuam nei uh hi. Dahla, lunglenla, sihla, tuamtuam nei uh hi. Laphuak siamte pen lungsimsung pilna thuk neite mipil taktakte ahi uh hi.


Thang Siangh. zogampalpi@yahoo.com